Heinrich Hartmann, ein echter Marschdammer Jung, hat sich ein ordentliches Stück Arbeit gemacht und viele Döntjes aus den alten Zeiten aufgeschrieben. Hierbei beschreibt er die Häuser im Marschdamm und im Vordamm und die damit verbundenen Anekdoten. Wir bedanken uns bei Herrn Hartmann, dass wir die „Hornbörger Geschichten“ veröffentlichen dürfen. Und nun viel Spaß beim Lesen.
Dit Hus wör für mi dat wichtigste op denn ganzen Maschdamm. Hier wohn söss Familien bin un ok söss von mine Frünn.
Ünnen in Hus wohn rechts Trienchen Dankers, links vöm Hanne Köpke mit ehre söss Kinner, links achtem Otto Podzuweit mit Fro un twee Kinner, Boben rechts Fritz Marczian mit Fro un fief Kinner un boben links Matten Jackstell mit Fro un twee Kinner. Denn geev dat noch achtem sietlich eenen Ingang. Dor wohn Adolf Reuter mit Fro un veer Kinner.
Min besten Fründ wör Emil Jackstell. He har noch een Broder, Albert, de wör zuckerkrank. Jeden Morgen vör de Schol, geev he sik sülbens eene Insulin sprütt in denn Oberschenkel. Ik hebb em dorfür bewunnert. Jümmere Öllem wöm beide den ganzen Dag to Arbeit, so dat de beiden veel alleen wöm. Albert wör de öllere von de beiden, un he kunn all koken un ok sonst für de beiden sorgen. Mit Emil bün ik tohoop in eene Klass in de Schol komen. 1944 in Harvst bi Frollein Helms. Se hett uns as erstet bibröcht, wie man no Kommando obsteit, sik wedder hinsett un dorbi de Klappbänke op un dool schüft. As nächstet lehm wi no dat Wort ,,Achtung“ op Kommando to Begrüssung „Heil Hitler“ to seggen. Nodem dat richtig klappen dee, wöm de Engländer hier, de Krieg wör to end un wi dröffen dat nich mehr seggen. Blangan in dat Hus boben wohn‘n Marczians. Dor wöm fief Kinner in de Wohnung. Jonny, Fritz, Kalli (Karl-Heinz), Käthe un Helga. Jonny wer all wat öller, Fritz wör so old as Rudel Mink, hör also to unse Führungsschicht, un Kalli gehör to uns.
De Vadder, Fritz, arbeed as Isenböger op‘n Bau in Hamborg. In Winter müss he stempeln. Dor hett he uns denn dat Skotspeelen bibröcht. De beiden Deerns wöm to de Tied noch uninteressant. Ünnen in Hus, bi Köpkes, wöm söss Kinner. De ölste Jung, Hermann, wör all Soldot west un wör verwundet.
Ik see em noch für de Kökendör anne Siet von‘ d Hus sitten un sien kaputtet Been inne Sünn holen, dormit de Wund‘ dreugen de. Denn keumen dree Deerns, Berta, Waltraut un Ranna. As nächstet keum Korl (Karl-Heinz). He gehör to uns Frünn, un de Jüngste wör Magret, ober ja ok blos ne Deern. De Vadder von Korl, he heet ok Korl, hett ok bi uns inne Firma arbeed. He wör Maschinist. He führ eene Feldbohnlok op‘n Fliegerhorst in Stod in de Kriegstied. Dorbi is he bi eenen Bombenangriff üm‘t Leben komen.
Bi Podzuweit geev dat twee Kinner in Hus. Anneliese wör all grot un Otto gehör to uns. Sien Vadder, he heet ok Otto, arbeed ok bi uns inne Firma. Tomols wörn Teerstroten noch as „Streumakkadammdecken“ mokt, un Onkel Podzuweit weer de Spezialist an de Teersprüttmaschin. As Nebenerwerb füng he Ool mit Oolkörf in de Lüh. He harr een Boot un stell dor mit obens de Körf un morgens tröck he se wedder op. De Ool keumen denn ersmol in eenen Kassen mit Löcker in‘t Woter, bit he noog harr, üm to reuckern.
Dat wör für uns een grotet Vergnögen. Wie dröffen biet Schlachen un Saubermoken mithölben. Dorbi kreeg jeder sienen Ool. In‘n Steert meuken wi eene Karv oder twee oder mehr, jeder harr sien Teeken, un denn keumen de Ool öber Nach in Solt. Annern Dag wör reukert. Bin Reukern wör dat unsere Opgoov, Katüffelsäck in Grooben natt to moken, de denn ton Afdichten öber de Tünn leggt wörn. Dormit regulier Onkel Podzuweit de Temperatur. Wenn de Ool gor wörn, hüng he se mit de Spiesse op de Wäschelien ton Afkeulen. Dat aflopende Fett füngen wie mit so lüttje Blechpütt op un schlürfen dat ut. Dat hett viellieb schmeckt. Dorno geev dat denn unsern Ool. Keen jemols een noch warmen Ool ut de Tünn eeten hett, de weet ers, wat got schmeckt. Jie möt bedenken, dat dat in de schlechte Tied gliecks no denn Krieg wör.
Ünnen rechts in dat Hus wohn Trienchen Dankers. Se leev dor ganz alleen un wi harn wenig Kontakt mit ehr. As sösste Partie wohn Adolf Reuter mit sien Fro Trina un veer Jungs in dat Hus. Se harn eenen Nebeningang op de linke Siet von dat Hus.
Öber Werner hebb ik jo all vertellt. He is temlich ton End von denn Krieg noch fullen. Hans Heinrich, de tweete, wör ok Soldot, is ober gesund wedder komen. He harr all Steensetter in uns Firma lehrt un hett no den Krieg wedder bi uns arbeit, ers als Gesell un loter as Vörarbeiter.
Hans-Heinrich wör musikalisch. He seet fooken op de Bank vört Hus un speel op sien Schifferklavier. Hermann, de drütte, arbeit bin Buern, un von Günter weet ik, dat he Mörger lehrt harr un bi Klintwort op denn Vördamm arbeit hett. He wör de erste, de von de jungen Lüd een Motorrad harr un dor bastel he veel an rüm. De dree sind all irgendwie op eene unnatürliche Wies üm‘t Leben komen. Hans Heinrich is in dunen Kop in‘n Groben fullen un versoopen, Hermann is as Gleisarbeiter bi de Bohn von ‚n Zug öberfohrt worn, un Günter is mit sin Motorrad gegen eene Huseck führt. Dorno wör he blind un hett in een Heim leevt.